„Prawo.pl”: Mniej towaru za tę samą cenę, czyli jak producenci i handel nabijają klientów w butelkę

Downsizing w branży spożywczej to praktyka wątpliwa moralnie i niezgodna z dobrymi obyczajami, ale na gruncie prawnym trudno z nią walczyć - uważają prawnicy. Wprost nie zabraniają jej ani przepisy krajowe, ani unijne. Wciąż trudno jednak jednoznacznie stwierdzić, czy tego typu działania mogą zostać uznane za wprowadzanie konsumentów w błąd i stosowanie tzw. ukrytych podwyżek cen – zauważa portal prawo.pl.

„Downsizing to zmniejszenie wagi lub pojemności produktu przy zachowaniu ceny na dotychczasowym poziomie. Przy rosnących kosztach produkcji, producenci chcą w ten sposób uniknąć podwyżek cen produktu. Zmniejszony produkt na pierwszy rzut oka nie różni się od swojego poprzednika – zmiana jest bowiem niewielka. Klient sklepu wręcz może nie zorientować się, że opakowanie jest mniejsze niż dotychczas, albo że – zachowując dotychczasowy rozmiar – zawiera mniej produktu. Automatycznie sięga po produkt, który zna i kupuje od lat. I właśnie ten mechanizm często wykorzystują producenci. Można też zauważyć w sklepach spożywczych tzw. downsizing wizualny, gdzie np. ceny wędlin nie są podawane za kilogram, ale za 100 g” - pisze prawo.pl.

„Gazeta Prawna”: Kara za zawyżanie opłat bankowych

Ponad 5,7 mln zł kary nałożył Prezes UOKiK Tomasz Chróstny na Deutsche Bank Polska za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów – pisze „Gazeta Prawna.

 "Bank jednostronnie zmienił postanowienia dotyczące wysokości opłat za zaświadczenia o historii spłaty kredytów lub pożyczek hipotecznych, pomimo że postanowienia te miały charakter abuzywny. Przedsiębiorcy nie mogą jednostronnie zmieniać niedozwolonych postanowień" - poinformował w komunikacie UOKiK, cytowany przez „Gazetę Prawną”.

TVN24: Zamieszanie z numerami kont

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) nałożył ponad 3 miliony złotych kary na Raiffeisen Bank International. Według urzędu, "bank dokonał bezprawnie jednostronnej zmiany umowy o kredyt hipoteczny w zakresie nowych numerów kont do spłaty i obsługi kredytów" – poinformował TVN24.

„UOKiK ocenił w środowym komunikacie, że podział Raiffeisen Bank Polska - do którego doszło w listopadzie 2018 roku - "spowodował komplikacje dla posiadaczy kredytów hipotecznych indeksowanych lub denominowanych do franka szwajcarskiego". "Wcześniej ich obsługa odbywała się w ramach jednego banku. Na podstawie pełnomocnictw udzielonych przy zawieraniu umowy kredytowej bank automatycznie pobierał z konta klienta kwotę niezbędną do zapłaty raty czy innych opłat związanych z kredytem. Po fuzji kredyt pozostał w RBI (następcy prawnym RBP), natomiast konto do jego obsługi trafiło do BNP Paribas" - zwrócono uwagę w komunikacie cytowany na stronie TVN24.

„Gazeta Wrocławska”: Sztuczki supermarketów

Sklepy i supermarkety stosują psychologiczne sztuczki i triki, by klienci kupowali więcej. Sprzedawcy sięgają do reguł psychologii, perswazji, a czasem nawet manipulacji. Często stosują nieuczciwe metody, na które prawie każdy daje się złapać. Chodzi o to, by skłonić klientów do kupowania rzeczy, których nie planowali kupować i do wydawania większej ilości pieniędzy – pisze „Gazeta Wrocławska”.

„Supermarkety stosują liczne sztuczki psychologiczne, żeby klienci kupowali więcej i chętniej a dzięki temu żeby zostawiali w sklepach więcej pieniędzy. Podwyższają ceny na kilka dni przed planowaną wyprzedażą, promocją obejmują nieliczne produkty, a gratisy wcale nie są za darmo - to tylko niektóre sztuczki sprzedawców. Sprzedawcy często stosują nieuczciwe metody. Najczęstszym chwytem jest tzw. żonglerka cenowa. Na czym to polega? Jak wyjaśnił Tomasz Chróstny, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, na kilka dni przed planowaną wyprzedażą cena produktu jest podwyższana, aby promocja wydawała się bardziej atrakcyjna niż jest w rzeczywistości” - czytamy w „Gazecie Wrocławskiej”.

„Polityka”: Ukraińcy to też konsumenci

Nieuczciwi sprzedawcy i nieetycznie działające firmy z pewnością zacierają ręce. Uchodźczynie i uchodźcy z Ukrainy mogą jeszcze łatwiej niż Polacy wpadać w konsumenckie pułapki. Jak lepiej ich chronić? O tym pisze „Polityka”.

„Skoro sami Polacy często mają problemy z oceną kosztów pożyczki czy z reklamowaniem zakupionych produktów, tym większym wyzwaniem jest dla Ukrainy i Ukraińców sprawne i bezpieczne poruszanie się po naszym rynku. Tym bardziej że system ochrony konsumenckiej na Ukrainie jest słabszy od naszego, bo nie uwzględnia wielu unijnych regulacji, które Polska – na szczęście dla nas – musiała wdrożyć. Uchodźczynie i uchodźcy nierzadko zakładają, że są uzależnieni od arbitralnej decyzji sprzedawcy. Co zatem robić? Potrzeba przede wszystkim kampanii edukacyjnych wyjaśniających, na co zwracać uwagę i jak unikać pułapek” - czytamy w „Polityce”.

„Interia.pl”: Cena przy kasie różni się od tej na półce? Prawo stoi po twojej stronie

Galopująca inflacja, a co za tym idzie - coraz wyższe ceny w sklepach spowodowały, że większość konsumentów przed wydaniem pieniędzy każdą złotówkę ogląda z dwóch stron. Wszechobecna drożyzna zmusza nas do bacznego śledzenia cen na sklepowych pułkach i wybierania produktów, za które możemy zapłacić mniej. Jednak co zrobić w sytuacji, kiedy cena umieszczona na regale różni się od tej zeskanowanej przy kasie? - zastanawia się Interia.pl.

„Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma jasne stanowisko w przypadku rozbieżności między ceną towaru w kasie a na półce. Warto zatem wiedzieć, co jako klienci możemy zrobić, jeśli cena na regałach nie jest na bieżąco aktualizowana. „Jeśli cena wyświetlona w kasie jest wyższa od tej na towarze lub na półce, masz prawo kupić daną rzecz po niższej cenie. Gdy różnicę zauważysz dopiero na paragonie, domagaj się zwrotu nadpłaconej kwoty” - informuje UOKiK w swoim Vademecum Konsumenta, cytowanym przez Interię.

„PoznajFakty.pl”: Dark patterns – co to takiego i jak się nie dać nabrać?

Nie wiesz, czym są dark patterns? Z dużym prawdopodobieństwem choć raz miałeś z tą metodą do czynienia. Przestrzega przed nią m.in. UOKiK – pisze portal PoznajFakty.pl.

„Kontrola Komisji Europejskiej objęła trzy konkretne rodzaje stosowanych przez nieuczciwych przedsiębiorców praktyk manipulacyjnych. Przyjrzano się działaniom, które mogą skłaniać konsumentów do podjęcia takich decyzji, jakie niekoniecznie leżą w ich najlepszym interesie. Wśród nich można wyróżnić np. fałszywe liczniki odmierzające czas. Chodzi u to pewnego rodzaju zegar, który odmierza czas do końca promocji. Gdy jednak odświeży się stronę, licznik uruchamia się od nowa. Oczywiście, celem jest wymuszenie na konsumencie spontanicznej decyzji zakupowej. Zarówno Komisja Europejska, jak i UOKiK wśród praktyk manipulacyjnych wskazują też ukrywanie informacji lub sprawianie, że są one mniej widoczne. Efekt? Konsument nie może wówczas pozyskać pełnej wiedzy np. dotyczącej składu produktów, dostępności tańszych alternatyw danego przedmiotu czy kosztów dostawy zamówienia” - czytamy na PoznajFakty.pl.

Podsumowanie:

Zebrane przez nas fragmenty tekstów to tylko mały fragment problemu. Wszystkie opublikowano w ostatnich dniach, co pokazuje, jak wielka jest w Polsce skala łamania praw konsumenta. Dopuszczają się tego wcale nie małe firmy, tzw. krzaki, ale znane, wielkie koncerny. Kary nakłada na nie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Wciąż jednak można odnieść wrażenie, że wielkie firmy na nie stać, a konsumenci w wyniku ich nałożenia nie uzyskują znaczących korzyści.

Instytut Audytu Obiektywizmu Medialnego

marzec 2023

Artykuły powiązane

• RAPORT IAOM. Jaki jest stan świadomości prawnej Polaków? [EDYCJA 2022]
• RAPORT IAOM. Banki kontra klienci. Analiza doniesień medialnych ostatnich tygodni
• RAPORT IAOM. Jak skorzystać z nieodpłatnej pomocy prawnej?