Kto mówi prawdę
PORADNIK. Dezinformacja - jak rozpoznać i jak się chronić?
Dezinformacji nie da się uniknąć. Warto jednak wiedzieć, jak można ją zidentyfikować i co robić, by nie paść ofiarą fake newsa. Jest to istotne, ale i trudne – szczególnie w okresie przedwyborczym.
Przed wyborami ryzyko dezinformacji z pewnością jest duże. Fake newsy nie oszczędzają ani aktualnych wydarzeń, ani nawet samych kandydatów. Wszystko po to, by zniechęcić wyborców do głosowania na daną partię lub nazwisko na liście wyborczej.
Co możesz zrobić? Jak rozpoznać fake newsa oraz jak ustrzec się przed dezinformacją? Portal bezpiecznewybory.pl zaprezentował „checklistę”, która powinna stanowić wskazówkę dotyczącą właściwego postępowania z medialnymi i internetowymi przekazami. Pierwszym punktem, który się na niej znalazł, jest rada, by weryfikować informacje przy pomocy więcej niż jednego źródła. Warto też sprawdzić, kiedy opublikowano daną informację – to pomoże odsiać nieaktualne treści. Ponadto, należy rozróżniać fakty od opinii – tych drugich nie należy brać za pewnik, a jedynie zapoznać się z prezentowanym w przekazie punktem widzenia autora. Dobrze też jest upewnić się, czy dana informacja jest poparta jakimiś dowodami. Przypuszczenia i spekulacje nie mogą stanowić źródła rzetelnej wiedzy.
„Zastanów się, czy źródło prezentuje tylko jednostronne informacje – brak różnorodności perspektyw może prowadzić do błędnej interpretacji” - radzą ponadto eksperci.
Uważaj na manipulację
Niestety, dezinformacja może polegać na manipulacji kontekstem. Jeśli dana treść zawiera tylko fragment wypowiedzi lub nagrania, warto odszukać całość i upewnić się, czy nie jest ona aby wyrwana z szerszego kontekstu, który może diametralnie zmienić jej znaczenie. Z kolei manipulacja danymi może polegać na stronniczej ich interpretacji, a to natomiast pozwala autorom takich treści prezentować tylko te informacje, które potwierdzą ich tezy.
„Podszywanie się pod znane osoby, celebrytów lub instytucje, aby zdobyć zaufanie i wpływ na nasze przekonania, jest częstą techniką manipulacji. Aby się przed nią uchronić, warto sprawdzać oficjalne strony, profile w mediach społecznościowych i weryfikować autentyczność informacji. Należy także zwracać uwagę na szczegóły, którymi mogą różnić się strony czy profile oficjalne od tych, które jedynie za takie się podają” - wskazują ponadto specjaliści na łamach portalu bezpiecznewybory.pl.
To może być AI
W czasach funkcjonowania sztucznej inteligencji manipulacja może też przyjąć twarz AI. Wówczas mówimy o tzw. deep fake, czyli zmanipulowanym przekazie, prezentującym np. jakąś wypowiedź, która w rzeczywistości nigdy nie miała miejsca. Można to rozpoznać np. pobierając dane wideo, by móc lepiej przyjrzeć się jakości nagrania. Warto też przyjrzeć się, czy dźwięk oraz wideo są kompatybilne i nie występują opóźnienia. Alarmujące powinny też być wszystkie nienaturalne szczegóły – przykładowo, dziwna mina czy poza.
Anna Sadkowska-Rojek
Źródło: bezpiecznewybory.p
Artykuły powiązane
INNE Z TEJ KATEGORII
