Akcje informacyjne
Jakie zachowania są uznawane za przemoc domową?
Przemoc określana jest przeważnie jako intencjonalne użycie przewagi, siły, które narusza porządek moralny, wywołuje strach i destrukcyjnie wpływa na ofiarę. Międzynarodowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa przemoc jako: „celowe użycie siły fizycznej lub władzy, sformułowane jako groźba lub rzeczywiście użyte, skierowane przeciwko samemu sobie, innej osobie, grupie lub społeczności, które prowadzi do wysokiego prawdopodobieństwa spowodowania obrażeń cielesnych, śmierci, szkód psychologicznych, wad rozwoju lub braku elementów niezbędnych do normalnego życia i zdrowia”.
Do najczęściej spotykanych form przemocy zalicza się przemoc fizyczną, przemoc psychiczną, przemoc seksualną, przemoc ekonomiczną, zaniedbanie, nadopiekuńczość czy przemoc o charakterze instytucjonalnym.
W ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej pierwotnie wyróżniano trzy rodzaje przemocy: fizyczną, psychiczną i seksualną. Katalog ten miał i ma jednak charakter otwarty, co oznacza, że obejmuje ona również inne formy i rodzaje przemocy. Ustawa antyprzemocowa 2.0 doprecyzowała definicję przemocy domowej dodając dwa nowe typowe przykłady zachowań przemocowych. Pierwszym za nich jest coraz częściej spotykana przemoc ekonomiczna. Ponadto wprowadzono do definicji ustawowej kolejną formę przemocy opisaną jako zachowania, które naruszają prywatność lub mogą wzbudzić w osobie doznającej przemocy poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, zwłaszcza przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej na odległość. Jest to nowe zjawisko, które nasila się w wyniku bardziej intensywnego korzystania z internetu i narzędzi informatycznych. Często jest rozszerzeniem przemocy, której osoby doznają poza internetem.
Po tych zmianach polskie prawo definiuje przemoc domową jako:
jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.